18th Chapter 72nd Sloka

कच्चिदेतच्छ्रुतं पार्थ त्वयैकाग्रेण चेतसा ।

कच्चिदज्ञानसंमोहः प्रणष्टस्ते धनञ्जय ॥ १८.७२ ॥

 

kaccidetacchrutaṃ pārtha tvayaikāgreṇa cetasā |

kaccidajñānasaṃmohaḥ praṇaṣṭaste dhanañjaya || 18.72 ||

 

कच्चित् ⁰ एतत् ^1/1 श्रुतम् ^1/1 पार्थ ^S/1 त्वया ^3/1 एकाग्रेण ^3/1 चेतसा ^3/1।

कच्चित् ⁰ अज्ञानसंमोहः ^1/1 प्रणष्टः ^1/1 ते ^4/1 धनञ्जय ^S/1॥ १८.७२ ॥

 

 

·       कच्चित् [kaccit] = whether? (an interrogative particle) = अव्ययम्

·       एतत् [etat] = this = एतद् (pron.) + कर्तरि to श्रुतम् 1/1

·       श्रुतम् [śrutam] = listened to = श्रुत (n.) + S.C. to एतत् 1/1

·       पार्थ [pārtha] = O Pārtha = पार्थ (m.) + संबोधने 1/1

·       त्वया [tvayā] = by you = युष्मद् (pron.) + कर्तरि to श्रुतम् 3/1

·       एकाग्रेण [ekāgreṇa] = single-pointed = एकाग्र (n.) + adj. to चेतसा 3/1

·       चेतसा [cetasā] = with the mind = चेतस् (n.) + करणे to श्रुतम् 3/1

·       कच्चित् [kaccit] = whether? = अव्ययम्

·       अज्ञानसंमोहः [ajñānasaṃmohaḥ] = delusion born of ignorance = अज्ञानसंमोह (m.) + कर्तरि to (भवति) 1/1

·       प्रणष्टः [praṇaṣṭaḥ] = destroyed = प्रनष्ट (m.) + S.C. to अज्ञानसंमोहः 1/1

·       ते [te] = of you = युष्मद् (pron.) + सम्बन्धे to अज्ञानसंमोहः 6/1;
= for you = युष्मद् (pron.) + सम्प्रदाने 4/1;

·       धनञ्जय [dhanañjaya] = O Dhanañjaya = धनञ्जय (m.) + संबोधने 1/1

 

 

Has this been ‘listened to’ by you, Pārtha (Arjuna)! with a single pointed mind? Is your delusion that is caused by ignorance destroyed, Dhanañjaya (Arjuna)?

 

 

Sentence 1:

कच्चित् ⁰ एतत् ^1/1 त्वया ^3/1 एकाग्रेण ^3/1 चेतसा ^3/1 श्रुतम् ^1/1 पार्थ ^S/1।

Has (कच्चित् ⁰) this (एतत् ^1/1) been ‘listened to’ (श्रुतम् ^1/1)  by you (त्वया ^3/1), Pārtha (पार्थ ^S/1) (Arjuna)! with a single pointed (एकाग्रेण ^3/1) mind (चेतसा ^3/1)?

 

Sentence 2:

कच्चित् ⁰ ते ^4/1 अज्ञानसंमोहः ^1/1 प्रणष्टः ^1/1 धनञ्जय ^S/1॥

Is (कच्चित् ⁰) the delusion that is caused by ignorance (अज्ञानसंमोहः ^1/1) destroyed (प्रणष्टः ^1/1) for you (ते ^4/1), Dhanañjaya (धनञ्जय ^S/1) (Arjuna)?

 

 

 

कच्चित् ⁰ किम् एतत् ^1/1 मया उक्तं श्रुतम् ^1/1 श्रवणेन अवधारितं पार्थ ^S/1, त्वया ^3/1 एकाग्रेण ^3/1 चेतसा ^3/1 चित्तेन ? किं वा अप्रमादतः ? कच्चित् ⁰ अज्ञानसंमोहः ^1/1 अज्ञाननिमित्तः संमोहः अविविक्तभावः अविवेकः स्वाभाविकः किं प्रणष्टः ^1/1? यदर्थः अयं शास्त्रश्रवणायासः तव, मम च उपदेष्टृत्वायासः प्रवृत्तः, ते ^4/1 तुभ्यं हे धनञ्जय ^S/1॥ १८.७२ ॥