2nd Chapter 12th Sloka

न त्वेवाहं जातु नासं न त्वं नेमे जनाधिपाः ।

न चैव न भविष्यामः सर्वे वयमतः परम् ॥२.१२॥

na tvevāhaṃ jātu nāsaṃ na tvaṃ neme janādhipāḥ |

na caiva na bhaviṣyāmaḥ sarve vayamataḥ param ||2.12||

न ⁰ तु ⁰ एव ⁰ अहम् ^1/1 जातु ⁰ न ⁰ आसम् ^I/1 न ⁰ त्वम् ^1/1 न ⁰ इमे ^1/3 जनाधिपाः ^1/3 ।

न ⁰ च ⁰ एव ⁰ न ⁰ भविष्यामः ^I/3 सर्वे ^1/3 वयम् ^1/3 अतः ⁰ परम् ^1/1 ॥२.१२॥

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         तु [tu] = indeed = अव्ययम्

·         एव [eva] = only = अव्ययम्

·         अहम् [aham] = I = अस्मद् (pron. m.) + कर्तरि to आसम् 1/1

·         जातु [jātu] = ever = अव्ययम्

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         आसम् [āsam] = was = अस् (2P) to be + लङ्/कर्तरि/I/1

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         त्वम् [tvam] = you = युष्मद् (pron. m.) + कर्तरि to [आसः] 1/1

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         इमे [ime] = these = इदम् (pron. m.) + adj. to जनाधिपाः 1/3

·         जनाधिपाः [janādhipāḥ] = kings = जनाधिप (m.) + कर्तरि to [आसन्] 1/3

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         च [ca] = and = अव्ययम्

·         एव [eva] = only = अव्ययम्

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         भविष्यामः [bhaviṣyāmaḥ] = will be = भू (1P) to be + लृट्/कर्तरि/I/3

·         सर्वे [sarve] = all = सर्व (pron. m.) + adj. to वयम् 1/3

·         वयम् [vayam] = we = अस्मद् (pron. m.) + कर्तरि to भविष्यामः 1/3

·         अतः [ataḥ] = from now = अव्ययम्

·         परम् [param] = after = अव्ययम्

Sentence 1:

अहम् ^1/1 जातु ⁰ न ⁰ तु ⁰ आसम् ^I/1 [इति ⁰] न ⁰ एव ⁰

“I (अहम् ^1/1) was (आसम् ^I/1) ever (जातु ⁰) not (न ⁰ तु ⁰) there” (इति ⁰) is not (न ⁰ एव ⁰).

= There was never a time when I did not exist.

Sentence 2:

न ⁰ त्वम् ^1/1 [आसः ^II/1 इति ⁰ न ⁰ एव ⁰]

= There was never a time when you did not exist.

Sentence 3:

न ⁰ इमे ^1/3 जनाधिपाः ^1/3 [आसन् ^III/3 इति ⁰ न ⁰ एव ⁰]

= There was never a time when those kings did not exist.

Sentence 4:

अतः ⁰ परम् ^1/1 च ⁰ सर्वे ^1/3 वयम् ^1/3 न ⁰ भविष्यामः ^I/3 [इति ⁰] न ⁰ एव ⁰

“And (च ⁰) from now on (अतः ⁰ परम् ^1/1), all (सर्वे ^1/3) of us (वयम् ^1/3) will not (न ⁰) be there (भविष्यामः ^I/3)” (इति ⁰) is not (न ⁰ एव ⁰).

= And thereafter, there wiil never be a time when we all will not exist.

॥२.१२॥

कुतः ⁰ ते ^1/3 अशोच्याः ^1/3 यतः ⁰ नित्याः ^1/3 । कथम् ⁰ –

न ⁰ तु ⁰ एव ⁰ जातु ⁰ कदाचित् ⁰ अहम् ^1/1 न ⁰ आसम् ^I/1, किन्तु ⁰ आसम् ^I/1 एव ⁰ । अतीतेषु ^7/3 देह-उत्पत्ति-विनाशेषु ^7/3 घट-आदिषु ^7/3 वियत् ^1/1 इव ⁰ नित्यः ^1/1 एव ⁰ अहम् ^1/1 आसम् ^I/1 इति ⁰ अभिप्रायः ^1/1 । तथा ⁰ न ⁰ त्वम् ^1/1 न ⁰ आसीः ^II/1, किन्तु ⁰ आसीः ^II/1 एव ⁰ । तथा ⁰ न ⁰ इमे ^1/3 जनाधिपाः ^1/3 न ⁰ आसन् ^III/3, किन्तु ⁰ आसन् ^III/3 एव ⁰ । तथा ⁰ न ⁰ च ⁰ एव ⁰ न ⁰ भविष्यामः ^I/3, किन्तु ⁰ भविष्यामः ^I/3 एव ⁰, सर्वे ^1/3 वयम् ^1/3 अतः ⁰ अस्मात् ^5/1 देह-विनाशात् ^5/1 परम् ^1/1 उत्तर-काले ^7/1 अपि ⁰ । त्रिषु ^7/3 अपि ⁰ कालेषु ^7/3 नित्याः ^1/3 आत्म-स्वरूपेण ^3/1 इत्यर्थः ^1/1 । देह-भेद-अनुवृत्त्या ^3/1 बहुवचनम् ^1/1, न ⁰ आत्म-भेद-अभिप्रायेण ^3/1॥ १२ ॥