2nd Chapter 65th Sloka

प्रसादे सर्वदुःखानां हानिरस्योपजायते ।

प्रसन्नचेतसो ह्याशु बुद्धिः पर्यवतिष्ठते ॥२.६५॥

prasāde sarvaduḥkhānāṃ hānirasyopajāyate |

prasannacetaso hyāśu buddhiḥ paryavatiṣṭhate ||2.65||

प्रसादे ^7/1 सर्वदुःखानाम् ^6/3 हानिः ^1/1 अस्य ^6/1 उपजायते ^III/1 ।

प्रसन्नचेतसः ^6/1 हि ⁰ आशु ⁰ बुद्धिः ^1/1 पर्यवतिष्ठते ^III/1 ॥२.६५॥

·         प्रसादे [prasāde] = when there is tranquillity = प्रसाद (m.) + सति 7/1

·         सर्वदुःखानाम् [sarvaduḥkhānām] = of all pain and sorrow = सर्वदुःख (n.) + 6/3

o   सर्वाणि दुःखानि सर्वदुःखानि (KT) तेषाम् ।

·         हानिः [hāniḥ] = destruction = हानि (f.) 1/1

o   हन् + क्तिन् = हानि by (वा०) ग्लाम्लाज्याहाभ्यो निः । under 3.3.94 स्त्रियां क्तिन् ।

·         अस्य [asya] = for him = इदम् (pron. m.) + 6/1

·         उपजायते [upajāyate] = happen = उप जन् (to happen, to be born) + लट्/कर्तरि/III/1

·         प्रसन्नचेतसः [prasannacetasaḥ] = for the one who is tranquil-minded = प्रसन्नचेतस् (m.) + 6/1

o   प्रसन्नं चेतः यस्य सः प्रसन्नचेताः (116B)

·         हि [hi] = because = अव्ययम्

·         आशु [āśu] = soon = अव्ययम्

·         बुद्धिः [buddhiḥ] = knowledge = बुद्धि (f.) 1/1

·         पर्यवतिष्ठते [paryavatiṣṭhate] = is established = परि अव स्था (to gain) + लट्/कर्तरि/III/1

When the mind is tranquil, destruction of all pain and sorrow happens because the knowledge of one who is tranquil-minded soon becomes well-established.

Sentence 1:

प्रसादे ^7/1 सर्वदुःखानाम् ^6/3 हानिः ^1/1 अस्य ^6/1 उपजायते ^III/1 ।

प्रसन्नचेतसः ^6/1 हि ⁰ आशु ⁰ बुद्धिः ^1/1 पर्यवतिष्ठते ^III/1 ॥२.६५॥

When the mind is tranquil (प्रसादे ^7/1), destruction (हानिः ^1/1) of all pain and sorrow (सर्वदुःखानाम् ^6/3) of this person (अस्य ^6/1) happens (उपजायते ^III/1) because (हि ⁰) the knowledge (बुद्धिः ^1/1) of one who is tranquil-minded (प्रसन्नचेतसः ^6/1) soon (आशु ⁰) becomes well-established (पर्यवतिष्ठते ^III/1).

प्रसादे ^S7/1 सति ^S7/1 किं ^1/1 स्यात् ^III/1 इत्युच्यते ^III/1 --

प्रसादे ^7/1 सर्वदुःखानाम् ^6/3 आध्यात्मिकादीनां ^6/3 हानिः ^1/1 विनाशः ^1/1 अस्य ^6/1 यतेः ^6/1 उपजायते ^III/1। किञ्च ⁰ – प्रसन्नचेतसः ^6/1 स्वस्थान्तःकरणस्य ^6/1 हि ⁰ यस्मात् ⁰ आशु ⁰ शीघ्रं ⁰ बुद्धिः ^1/1 पर्यवतिष्ठते ^III/1 आकाशम् ^1/1 इव ⁰ परि ⁰ = समन्तात् ⁰ अवतिष्ठते ^III/1, आत्मस्वरूपेण ^3/1 एव ⁰ निश्चलीभवति ^III/1 इत्यर्थः ^1/1 ॥ एवं ⁰ प्रसन्नचेतसः ^6/1 अवस्थितबुद्धेः ^6/1 कृतकृत्यता ^1/1 यतः ⁰, तस्मात् ^5/1 रागद्वेषवियुक्तैः ^3/3 इन्द्रियैः ^3/3 शास्त्राविरुद्धेषु ^7/3 अवर्जनीयेषु ^7/3 युक्तः ^1/1 समाचरेत् ^III/1 इति ⁰ वाक्यार्थः ^1/1।।