18th Chapter 65th Sloka

मन्मना भव मद्भक्तो मद्याजी मां नमस्कुरु ।

मामेवैष्यसि सत्यं ते प्रतिजाने प्रियोऽसि मे ॥ १८.६५ ॥

 

manmanā bhava madbhakto madyājī māṃ namaskuru |

māmevaiṣyasi satyaṃ te pratijāne priyo'si me || 18.65 ||

 

मन्मनाः ^1/1 भव ^II/1 मद्भक्तः ^1/1 मद्याजी ^1/1 माम् ^2/1 नमस्कुरु ^II/1।

माम् ^2/1 एव ⁰ एष्यसि ^II/1 सत्यम् ⁰ ते ^4/1 प्रतिजाने ^I/1 प्रियः ^1/1 असि ^II/1 मे ^6/1॥ १८.६५ ॥

 

 

·       मन्मनाः [manmanāḥ] = one whose mind is offered to me = मन्मनस् (m.) + S.C. to (त्वम्) 1/1

o   मयि मनः यस्य सः मन्मनाः । (116B)

o   अस्मद् ङि + मनस् सुँ    2.2.24 अनेकमन्यपदार्थे । ~ बहुव्रीहिः समासः
म अद् + मनस्                          7.2.98 प्रत्ययोत्तरपदयोः । ~ त्वमौ एकवचने
मद् + मनस्                6.1.97 अतो गुणे । ~ अपदन्तात्
मन् + मनस्                8.4.45 यरोऽनुनासिको वा ।

·       भव [bhava] = become! = भू (1P) to be + लोट्/कर्तरि/II/1

·       मद्भक्तः [madbhaktaḥ] = one whose devotion is to me = मद्भक्त (m.) + S.C. to (त्वम्) 1/1

o   मम भक्तः मद्भक्तः । (6T)

·       मद्याजी [madyājī] = one whose worship is to me = मद्याजिन् (m.) + S.C. to (त्वम्) 1/1

o   मां यजति ।

o   अस्मद् ङस् + यज् + णिनिँ                         3.2.78 सुप्यजातौ णिनिस्ताच्छील्ये ।
मद् + याजिन्

·       माम् [mām] = me = अस्मद् (pron.) + कर्मणि to नमस्कुरु 2/1

·       नमस्कुरु [namaskuru] = do salutations = नमस् + कृ (8U) to do + लोट्/कर्तरि/II/1

o   नमस् optionally becomes गति by 1.4.74 साक्षात्प्रभृतीनि च । ~ क्रियायोगे गति कृञि विभाषा, as नमस् is listed in साक्षादि-गण, and placed before the verb by 1.4.80 ते प्राग्धातोः।

·       माम् [mām] = me = अस्मद् (pron.) + कर्मणि to एष्यसि 2/1

·       एव [eva] = alone, only = अव्ययम्

·       एष्यसि [eṣyasi] = you will reach = इण् गतौ (2P) to go, reach + लृट्/कर्तरि/II/1

·       सत्यम् [satyam] = truly = अव्ययम्

·       ते [te] = to you = युष्मद् (pron.) + सम्प्रदाने to प्रतिजाने 4/1

·       प्रतिजाने [pratijāne] = I promise = प्रति + ज्ञा + to declare, to promise + लट्/कर्तरि/I/1

·       प्रियः [priyaḥ] = dear = प्रिय (m.) + S.C. to (त्वम्) 1/1

·       असि [asi] = you are = अस् (2P) to be + लट्/कर्तरि/II/1

·       मे [me] = to me = अस्मद् (pron.) + सम्बन्धे to प्रियः 6/1

 

 

Become one whose mind is offered to me, one whose devotion is to me, one whose worship is to me; do salutations to me. You will reach me alone. I truly promise you. (Because) you are dear to me.

 

 

Sentence 1:

मन्मनाः ^1/1 मद्भक्तः ^1/1 मद्याजी ^1/1 भव ^II/1।

Become (भव ^II/1) one whose mind is offered to me (मन्मनाः ^1/1), one whose devotion is to me (मद्भक्तः ^1/1), one whose worship is to me (मद्याजी ^1/1).

 

Sentence 2:

माम् ^2/1 नमस्कुरु ^II/1।

Do salutations (नमस्कुरु ^II/1) to me (माम् ^2/1).

 

 

Sentence 3:

माम् ^2/1 एव ⁰ एष्यसि ^II/1।

You will reach (एष्यसि ^II/1) me (माम् ^2/1) alone (एव ⁰).

 

 

Sentence 4:

सत्यम् ⁰ ते ^4/1 प्रतिजाने ^I/1।

I truly (सत्यम् ⁰) promise (प्रतिजाने ^I/1) you (ते ^4/1).

 

 

Sentence 5:

मे ^6/1 प्रियः ^1/1 असि ^II/1॥

 (Because) you are (असि ^II/1) dear (प्रियः ^1/1) to me (मे ^6/1).

 

 

 

मन्मनाः ^1/1 भव ^II/1 मच्चित्तः भव । मद्भक्तः ^1/1 भव मद्भजनो भव । मद्याजी ^1/1 मद्यजनशीलो भव । माम् ^2/1 नमस्कुरु ^II/1 नमस्कारम् अपि ममैव कुरु । तत्र एवं वर्तमानः वासुदेवे एव समर्पितसाध्यसाधनप्रयोजनः माम् ^2/1 एव ⁰ एष्यसि ^II/1 आगमिष्यसि । सत्यम् ⁰ ते ^4/1 तव प्रतिजाने ^I/1, सत्यां प्रतिज्ञां करोमि एतस्मिन् वस्तुनि इत्यर्थः ; यतः प्रियः ^1/1 असि ^II/1 मे ^6/1। एवं भगवतः सत्यप्रतिज्ञत्वं बुद्ध्वा भगवद्भक्तेः अवश्यंभावि मोक्षफलम् अवधार्य भगवच्छरणैकपरायणः भवेत् इति वाक्यार्थः ॥ १८.६५ ॥