18th Chapter 1st Sloka

अर्जुन उवाच ।

संन्यासस्य महाबाहो तत्त्वमिच्छामि वेदितुम् ।

त्यागस्य च हृषीकेश पृथक्केशिनिषूदन ॥ १८.१ ॥

 

arjuna uvāca |

saṃnyāsasya mahābāho tattvamicchāmi veditum |

tyāgasya ca hṛṣīkeśa pṛthakkeśiniṣūdana || 18.1 ||

 

अर्जुनः ^1/1 उवाच ^III/1 ।

संन्यासस्य ^6/1 महाबाहो ^S/1 तत्त्वम् ^2/1 इच्छामि ^I/1 वेदितुम् ⁰ ।

त्यागस्य ^6/1 च ⁰ हृषीकेश ^S/1 पृथक् ⁰ केशिनिषूदन ^S/1॥ १८. १ ॥

 

 

·       अर्जुनः [arjunaḥ] = Arjuna = अर्जुन (m.) + कर्तरि to उवाच 1/1

·       उवाच [uvāca] = said = वच् (2P) to speak + लिट्/कर्तरि/III/1

·       संन्यासस्य [saṃnyāsasya] = of renunciation = संन्यास (m.) + सम्बन्धे to तत्त्वम् 6/1

·       महाबाहो [mahābāho] = O mighty-armed one! = महाबाहु (m.) + सम्बोधने 1/1

·       तत्त्वम् [tattvam] = truth, essence = तत्त्व (n.) + कर्मणि to वेदितुम् 2/1

·       इच्छामि [icchāmi] = I wish, I want = इच्छ् (6P) to desire + लट्/कर्तरि/I/1

·       वेदितुम् [veditum] = to know = अव्ययम्

o   विद् (2P) to know + तुमुन् (infinitive)

·       त्यागस्य [tyāgasya] = of renunciation (of action) = त्याग (m.) + सम्बन्धे to तत्त्वम् 6/1

·       च [ca] = and = अव्ययम्

·       हृषीकेश [hṛṣīkeśa] = O Hṛṣīkeśa! (Lord of the senses) = हृषीकेश (m.) + सम्बोधने 1/1

·       पृथक् [pṛthak] = separately, distinctly = अव्ययम्

·       केशिनिषूदन [keśiniṣūdana] = O slayer of Keśī! = केशिनिषूदन (m.) + सम्बोधने 1/1

 

Arjuna said:

Hṛṣīkeśa (Kṛṣṇa)! The slayer of Keśī! The mighty armed! I want to know distinctly the truth of sannyāsa and tyāga.

 

Sentence 1:

Arjuna said:

Arjuna (अर्जुनः ^1/1) said (उवाच ^III/1)

 

Sentence 2:

महाबाहो ^S/1 हृषीकेश ^S/1 केशिनिषूदन ^S/1 संन्यासस्य ^6/1 त्यागस्य ^6/1 च ⁰ तत्त्वम् ^2/1 पृथक् ⁰ वेदितुम् ⁰ इच्छामि ^I/1॥

Hṛṣīkeśa (हृषीकेश ^S/1) ! The slayer of Keśī (केशिनिषूदन ^S/1) ! The mighty armed (महाबाहो ^S/1) ! I want (इच्छामि ^I/1) to know (वेदितुम् ⁰) distinctly (पृथक् ⁰) the truth (तत्त्वम् ^2/1) of sannyāsa (संन्यासस्य ^6/1) and (च ⁰) tyāga (त्यागस्य ^6/1).

 

 

संन्यासस्य ^6/1 संन्यास-शब्दार्थस्य इत्येतत् , हे महाबाहो ^S/1, तत्त्वम् ^2/1 तस्य भावः तत्त्वम् , याथात्म्यम् इत्येतत् , इच्छामि ^I/1 वेदितुम् ⁰ ज्ञातुम् , त्यागस्य ^6/1 च ⁰ त्याग-शब्दार्थस्य इत्येतत् , हृषीकेश ^S/1, पृथक् ⁰ इतरेतर-विभागतः केशिनिषूदन ^S/1 केशिनामा हयच्छद्मा कश्चित् असुरः तं निषूदितवान् भगवान् वासुदेवः, तेन तन्नाम्ना सम्बोध्यते अर्जुनेन ॥ १८.१॥