1st Chapter 38th Sloka

यद्यप्येते न पश्यन्ति लोभोपहतचेतसः ।

कुलक्षयकृतं दोषं मित्राद्रोहे च पातकम् ॥३८॥

yadyapyete na paśyanti lobhopahatacetasaḥ |

kulakṣayakṛtaṃ doṣaṃ mitrādrohe ca pātakam ||38||

यदि ⁰ अपि ⁰ एते ^1/3 न ⁰ पश्यन्ति ^III/3 लोभोपहतचेतसः ^1/3 ।

कुलक्षयकृतम् ^2/1 दोषम् ^2/1 मित्राद्रोहे ^7/1 च ⁰ पातकम् ^2/1 ॥३८॥

·         यदि [yadi] = if = अव्ययम्

·         अपि [api] = even = अव्ययम्

·         एते [ete] = these people = एतद् (pron. m.) + 1/3

·         न [na] = not= अव्ययम्

·         पश्यन्ति [paśyanti] = see = दृश् (1P) to see + लट्/कर्तरि/III/3

·         लोभोपहतचेतसः [lobhopahatacetasaḥ] = whose minds are destroyed by greed = लोभोपहतचेतस् (m.) + 1/3

o   लोभेन (by the greed) उपहतानि (destroyed) चेतांसि (minds) येषां (for whom) ते लोभोपहतचेतसः । बहुव्रीहिसमासः

·         तथा [tathā] = and also = अव्ययम्

·         कुलक्षयकृतम् [kulakṣayakṛtam] = made by the destruction of the society = कुलक्षयकृत (n.) + adj. to दोषम् 2/1

·         दोषम् [doṣam] = defect = दोष (n.) + कर्मणि to न पश्यन्ति 2/1

·         मित्राद्रोहे [mitrādrohe] = in the betrayal of one's friends = मित्राद्रोह (m.) + 7/1

·         च [ca] = and = अव्ययम्

·         पातकम् [pātakam] = adverse result caused by wrong action = पातक (n.) + adj. to दोषम् 2/1

                                 

Conditional subordinate sentence:

यदि ⁰ अपि ⁰ एते ^1/3 न ⁰ पश्यन्ति ^III/3 लोभोपहतचेतसः ^1/3 ।

कुलक्षयकृतम् ^2/1 दोषम् ^2/1 मित्राद्रोहे ^7/1 च ⁰ पातकम् ^2/1 ॥३८॥

Even if (यदि ⁰ अपि ⁰) these (एते ^1/3)whose minds are destroyed by greed (लोभोपहतचेतसः ^1/3) do not see (न ⁰ पश्यन्ति ^III/3) the defect (दोषम् ^2/1) in the betrayal of one's friends (मित्राद्रोहे ^7/1) caused by the destruction of the society (कुलक्षयकृतम् ^2/1) and (च ⁰) the adverse result caused by wrong action (पातकम् ^2/1), … condinued to the next verse …