3rd Chapter 2nd Sloka

व्यामिश्रेणेव वाक्येन बुद्धिं मोहयसीव मे ।

तदेकं वद निश्चित्य येन श्रेयोऽहमाप्नुयाम् ॥३.२॥

vyāmiśreṇeva vākyena buddhiṃ mohayasīva me |

tadekaṃ vada niścitya yena śreyo'hamāpnuyām ||3.2||

व्यामिश्रेण ^3/1 इव ⁰ वाक्येन ^3/1 बुद्धिम् ^2/1 मोहयसि ^II/1 इव ⁰ मे ^6/1 ।

तत् ^2/1 एकम् ^2/1 वद ^II/1 निश्चित्य ⁰ येन ^3/1 श्रेयः ^2/1 अहम् ^1/1 आप्नुयाम् ^I/1 ॥३.२॥

·         व्यामिश्रेण [vyāmiśreṇa] = contradictory = व्यामिश्र (n.) + adj. to वाक्येन 3/1

·         इव [iva] = seemingly = अव्ययम्

·         वाक्येन [vākyena] = by words = वाक्य (n.) + 3/1

·         बुद्धिम् [buddhim] = mind = बुद्धि (f.) + 2/1

·         मोहयसि [mohayasi] = confuse = मुह् (to be deluded) + णिच् (to confuse) + लट्/कर्तरि/II/1

o   मुह् + णिच्     हेतुमति च ।

मोह् + इ

मोहि        सनाद्यन्ता धातवः ।

o   मोहि + सिप्    

मोहे + शप् + सि

मोहय् + अ + सि

·         इव [iva] = seemingly = अव्ययम्

·         मे [me] = my = अस्मद् (pron. m.) + सम्बन्धे to बुद्धिम् 6/1

·         तत् [tat] = that = तद् (pron. n.) + कर्मणि to निश्चित्य and वद 2/1

·         एकम् [ekam] = one = एक (pron. n.) + कर्मणि to निश्चित्य and वद 2/1

·         वद [vada] = say = वद् (to say) + लोट्/कर्तरि/II/1

·         निश्चित्य [niścitya] = having decided = अव्ययम्

·         येन [yena] = by which = यद् (pron. n.) + करणे to आप्नुयाम् 3/1

·         श्रेयः [śreyaḥ] = liberation = श्रेयस् (n.) + कर्मणि to आप्नुयाम् 2/1

·         अहम्  [aham] = I = अस्मद् (pron. m.) + 1/1

·         आप्नुयाम् [āpnuyām] = shall gain =  आङ् + आप् (to gain) + विधिलिङ्/कर्तरि/I/1

With words that are seemingly contradictory, you appear to be confusing my mind. Having decided which is better, tell me the one thing by which I shall gain liberation.

Sentence 1:

व्यामिश्रेण ^3/1 इव ⁰ वाक्येन ^3/1 मे ^6/1 बुद्धिम् ^2/1 मोहयसि ^II/1 इव ⁰ ।

With words (वाक्येन ^3/1) that are seemingly (इव ⁰) contradictory (व्यामिश्रेण ^3/1), you appear to be (इव ⁰) confusing (मोहयसि ^II/1) my (मे ^6/1) mind (बुद्धिम् ^2/1).

Sentence 2:

तत् ^2/1 एकम् ^2/1 निश्चित्य ⁰ वद ^II/1 येन ^3/1 अहम् ^1/1 श्रेयः ^2/1 आप्नुयाम् ^I/1 ॥३.२॥

Having decided (निश्चित्य ⁰) which is better (तत् ^2/1), tell me (वद ^II/1) the one thing (एकम् ^2/1) by which (येन ^3/1) I (अहम् ^1/1) shall gain (आप्नुयाम् ^I/1) liberation (श्रेयः ^2/1).

किञ्च –

।।3.2।। --

व्यामिश्रेण ^3/1 इव ⁰, यद्यपि ⁰ विविक्ताभिधायी ^1/1 भगवान् ^1/1, तथापि ⁰ मम ^6/1 मन्दबुद्धेः ^6/1 व्यामिश्रम् ^1/1 इव ⁰ भगवद्वाक्यम् ^1/1 प्रतिभाति ^III/1। तेन ^3/1 मम ^6/1 बुद्धिम् ^2/1 मोहयसि ^II/1 इव ⁰, मम ^6/1 बुद्धि-व्यामोहापनयाय ^4/1 हि ⁰ प्रवृत्तः ^1/1 त्वम् ^1/1 तु ⁰ कथम् ⁰ मोहयसि ^II/1? अतः ⁰ ब्रवीमि ^I/1 बुद्धिम् ^2/1 मोहयसि ^II/1 इव ⁰ मे ^6/1 मम ^6/1 इति ⁰ । त्वम् ^1/1 तु ⁰ भिन्न-कर्तृकयोः ^6/2 ज्ञानकर्मणोः ^6/2 एक-पुरुषानुष्ठानासंभवम् ^2/1 यदि ⁰ मन्यसे ^II/1, तत्र ⁰ एवम् ⁰ सति ⁰ तत् ⁰ तयोः ^6/2 एकम् ^2/1 बुद्धिम् ^2/1 कर्म ^2/1 वा ⁰ “इदम् ^1/1 एव ⁰ अर्जुनस्य ^6/1 योग्यम् ^1/1 बुद्धि-शक्त्यवस्थानुरूपम् ^1/1 इति ⁰ निश्चित्य ⁰ वद ^II/1 ब्रूहि ^II/1, येन ^3/1 ज्ञानेन ^3/1 कर्मणा ^3/1 वा ⁰ अन्यतरेण ^3/1 श्रेयः ^2/1 अहम् ^2/1 आप्नुयाम् ^I/1 प्राप्नुयाम् ^I/1 इति ⁰ यत् ^1/1 उक्तम् ^1/1 तत् ^1/1 अपि ⁰ न ⁰ उपपद्यते ^III/1 ॥

यदि ⁰ हि ⁰ कर्म-निष्ठायाम् ^7/1 गुणभूतम् ^1/1 अपि ⁰ ज्ञानम् ^1/1 भगवता ^3/1 उक्तम् ^1/1 स्यात् ^III/1, तत् ⁰ कथम् ⁰ तयोः ^6/2 'एकं वद' इति ⁰ एक-विषया ^1/1 एव ⁰ अर्जुनस्य ^6/1 शुश्रूषा ^1/1 स्यात् ^III/1 । न ⁰ हि ⁰ भगवता ^3/1 पूर्वम् ⁰ उक्तम् ^1/1 'अन्यतरत् ^2/1 एव ⁰ ज्ञानकर्मणोः ^6/2 वक्ष्यामि ^I/1, न ⁰ एव ⁰ द्वयम् ^2/1' इति ⁰, येन ^3/1 उभय-प्राप्त्यसंभवम् ^2/1 आत्मनः ^6/1 मन्यमानः ^1/1 एकम् ^2/1 एव ⁰ प्रार्थयेत् ^III/1 ॥