2nd Chapter5th Sloka

गुरूनहत्वा हि महानुभावान् श्रेयो भोक्तुं भैक्ष्यमपीह लोके।

हत्वार्थकामांस्तु गुरूनिहैव भुञ्जीय भोगान् रुधिरप्रदिग्धान् ॥२.५॥

gurūnahatvā hi mahānubhāvān śreyo bhoktuṃ bhaikṣyamapīha loke|

hatvārthakāmāṃstu gurūnihaiva bhuñjīya bhogān rudhirapradigdhān ||2.5||

गुरून् ^2/3 अहत्वा ⁰ हि ⁰ महानुभावान् ^2/3 श्रेयः ^1/1 भोक्तुम् ⁰ भैक्ष्यम् ^2/1 अपि ⁰ इह ⁰ लोके ^7/1 ।

हत्वा ⁰ अर्थकामान् ^2/3 तु ⁰ गुरून् ^2/3 इह ⁰ एव ⁰ भुञ्जीय ^I/1 भोगान् ^2/3 रुधिरप्रदिग्धान् ^2/3 ॥२.५॥

·         गुरून् [gurūn] = teachers = गुरु (m.) + कर्मणि to अहत्वा 2/3  

·         अहत्वा [ahatvā] = not having killed = अव्ययम्

o   हन् to kill, injure + क्त्वा

o   न हत्वा इति अहत्वा । नञ्तत्पुरुषसामासः

·         हि [hi] = indeed= अव्ययम्

·         महानुभावान् [mahānubhāvān] = highly exalted = महानुभाव (m.) + adj. to गुरून् 2/3

o   महान्तः (great) अनुभावाः (dignitiy) इति महानुभावाः । कर्मधारयतत्पुरुषसमासः

·         श्रेयः [śreyaḥ] = better =  श्रेयस् (n.) + 1/1

o   प्रशस्य (exellent) + ईयसुँन् (comparative)

= श्र + ईयस्

= श्रेयस् (better)

·         भोक्तुम् [bhoktum] = to eat = अव्ययम्

o   भुज् (7U) to eat, enjoy + तुमुँन् (to infinitive)

o   भुज् + तुम्          3.3.10 तुमुन्ण्वुलौ क्रियायां क्रियार्थायाम् । ~ प्रत्ययः परश्च धातोः

= भोज् + तुम्      8.2.30 पुगन्तलघूपधस्य च । ~ गुणः अङ्गस्य इकः सार्वधातुकार्धधातुकयोः

= भोग् + तुम्      8.2.30 चोः कुः । ~ झलि

= भोक् + तुम्      8.4.55 खरि च । ~ झलां चर्

·         भैक्ष्यम् [bhaikṣyam] = food collected from others = भैक्ष्य (n.) + कर्मणि to भोक्तुम् 2/1

·         अपि [api] = even= अव्ययम्

·         इह [iha] = here= अव्ययम्

o   इदम् (this) + ह (7^th case)         5.3.11 इदमो हः । ~  सप्तम्याः

= इ + ह                                               5.3.3 इदम इश् ।

= इह

·         लोके [loke] = in this world = लोक (m.) + अधिकरणे 7/1

·         हत्वा [hatvā] = having killed = अव्ययम्

o   हन् to kill, injure + क्त्वा

·         अर्थकामान् [arthakāmān] = security and pleasure = अर्थकाम (m.) + कर्मणि to भुञ्जीय 2/3

·         तु [tu] = wheras= अव्ययम्

·         गुरून् [gurūn] = teachers = गुरु (m.) + कर्मणि to हत्वा 2/3

·         इह [iha] = here= अव्ययम्

·         एव [eva] = indeed= अव्ययम्

·         भुञ्जीय [bhuñjīya] = I would experience = भुज् (7U) to enjoy + विधिलिङ्/कर्तरि/I/1

·         भोगान् [bhogān] = enjoyments = भोग (m.) + कर्मणि to भुञ्जीय 2/3

·         रुधिरप्रदिग्धान् [rudhirapradigdhān] = stained by blood = रुधिरप्रदिग्धान् (m.) + कर्मणि to भुञ्जीय 2/3

Sentence 1:

महानुभावान् ^2/3 गुरून् ^2/3 अहत्वा ⁰ हि ⁰  

इह ⁰ लोके ^7/1 भैक्ष्यम् ^2/1 अपि ⁰ भोक्तुम् ⁰ श्रेयः ^1/1 [स्यात् ^III/1] ।

It would be ([स्यात् ^III/1]) better (श्रेयः ^1/1) to eat (भोक्तुम् ⁰) even (अपि ⁰) the food collected from others (भैक्ष्यम् ^2/1) here (इह ⁰) in this world (लोके ^7/1) after not killing (अहत्वा ⁰) highly exalted (महानुभावान् ^2/3) teachers (गुरून् ^2/3).

Sentence 2:

गुरून् ^2/3 हत्वा ⁰

इह ⁰ एव ⁰ रुधिरप्रदिग्धान् ^2/3 अर्थकामान् ^2/3 भोगान् ^2/3 भुञ्जीय ^I/1 ॥२.५॥

Having killed (हत्वा ⁰) the teachers (गुरून् ^2/3), I would experience (भुञ्जीय ^I/1) enjoyments (भोगान् ^2/3), which are securites and pleasures (अर्थकामान् ^2/3), and which are stained with blood (रुधिरप्रदिग्धान् ^2/3).