5th Chapter 14th Sloka

न कर्तृत्वं न कर्माणि लोकस्य सृजति प्रभुः ।

न कर्मफलसंयोगं स्वभावस्तु प्रवर्तते ॥५.१४॥

na kartṛtvaṃ na karmāṇi lokasya sṛjati prabhuḥ |

na karmaphalasaṃyogaṃ svabhāvastu pravartate ||5.14||

न ⁰ कर्तृत्वम् ^2/1 न ⁰ कर्माणि ^2/3 लोकस्य ^6/1 सृजति ^III/1 प्रभुः ^1/1 ।

न ⁰ कर्मफलसंयोगम् ^2/1 स्वभावः ^1/1 तु ⁰ प्रवर्तते ^III/1 ॥५.१४॥

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         कर्तृत्वम् [kartṛtvam] = doership  = कर्तृत्व (n.) + कर्मणि to सृजति 2/1

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         कर्माणि [karmāṇi] = action = कर्म (n.) + कर्मणि to सृजति 2/3

·         लोकस्य [lokasya] = for any person = लोक (m.) + सम्बन्धे to कर्तृत्वम् and कर्माणि 6/1

·         सृजति [sṛjati] = creates = सृज् (6P) to create + लट्/कर्तरि/III/1

·         प्रभुः [prabhuḥ] = ātmā = प्रभु (m.) + कर्तरि to सृजति 1/1

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         कर्मफलसंयोगम् [karmaphalasaṃyogam] = the connection with the results of action= कर्मफलसंयोग (m.) + कर्मणि to सृजति 2/1

·         स्वभावः [svabhāvaḥ] = one's own nature = स्वभाव (m.) + कर्तरि to प्रवर्तते 1/1

·         तु [tu] = but = अव्ययम्

·         प्रवर्तते [pravartate] = leads = प्र + वृत् (1A) to engage+ लट्/कर्तरि/III/1

Ātmā creates neither doership nor action for any person nor the connection with the results of action. But one's own nature leads to action.

Sentence 1:

प्रभुः ^1/1 लोकस्य ^6/1 कर्तृत्वम् ^2/1 न ⁰ सृजति ^III/1 कर्माणि ^2/3 न ⁰ (सृजति ^III/1) कर्मफलसंयोगम् ^2/1 न ⁰ (सृजति ^III/1)।

Ātmā (प्रभुः ^1/1) creates (सृजति ^III/1) neither (न ⁰) doership (कर्तृत्वम् ^2/1) nor (न ⁰) action (कर्माणि ^2/3) for any person (लोकस्य ^6/1) nor (न ⁰) the connection with the results of action (कर्मफलसंयोगम् ^2/1).

Sentence 2:

स्वभावः ^1/1 तु ⁰ प्रवर्तते ^III/1 ॥५.१४॥

But (तु ⁰) one's own nature (स्वभावः ^1/1) leads to action (प्रवर्तते ^III/1).

किञ्च –

न ⁰ कर्तृत्वम् ^2/1 स्वतः ⁰ “कुरु ^II/1” इति ⁰ । न ⁰ अपि ⁰ कर्माणि ^2/3 रथ-घट-प्रासाद-आदीनि ^2/3 ईप्सिततमानि ^2/3 लोकस्य ^6/1 सृजति ^III/1 उत्पादयति ^III/1 प्रभुः ^1/1 आत्मा ^1/1। न ⁰ अपि ⁰ रथादि ^2/1 कृतवतः ^6/1 तत्फलेन ^3/1 संयोगम् ^2/1 न ⁰ कर्मफलसंयोगम् ^2/1 । यदि ⁰ किञ्चित् ⁰ अपि ⁰ स्वतः ⁰ न ⁰ करोति ^III/1 न ⁰ कारयति ^III/1 च ⁰ देही ^1/1, कः ^1/1 तर्हि ⁰ कुर्वन् ^1/1 कारयन् ^1/1 च ⁰ प्रवर्तते ^III/1 इति ⁰, उच्यते ^III/1 – स्वभावः ^1/1 तु ⁰ स्वः ^1/1 भावः ^1/1 स्वभावः ^1/1 अविद्या-लक्षणा ^1/1 प्रकृतिः ^1/1 माया ^1/1 प्रवर्तते ^III/1 “दैवी हि (7.14)” इत्यादिना ^3/1 वक्ष्यमाणा ^1/1॥