5th Chapter 6th Sloka

सन्न्यासस्तु महाबाहो दुःखमाप्तुमयोगतः ।

योगयुक्तो मुनिर्ब्रह्म नचिरेणाधिगच्छति ॥५.६॥

sannyāsastu mahābāho duḥkhamāptumayogataḥ |

yogayukto munirbrahma nacireṇādhigacchati ||5.6||

सन्न्यासः ^1/1 तु ⁰ महाबाहो ^S/1 दुःखम् ⁰ आप्तुम् ⁰ अयोगतः ⁰ ।

योगयुक्तः ^1/1 मुनिः ^1/1 ब्रह्म ^2/1 नचिरेण ⁰ अधिगच्छति ^III/1 ॥५.६॥

·         सन्न्यासः [sannyāsaḥ] = renunciation (of action) = सन्न्यास (m.) + 1/1

·         तु [tu] = whereas = अव्ययम्

·         महाबाहो [mahābāho] = Oh! Mighty armed one! = महाबाहु (m.) + सम्बोधने 1/1

·         दुःखम् [duḥkham] = difficult = अव्ययम्

·         आप्तुम् [āptum] = to gain = अव्ययम्

·         अयोगतः [ayogataḥ] = without karma yoga = अव्ययम्

·         योगयुक्तः [yogayuktaḥ] = one who is committed to a life of karma yoga = योगयुक्त (m.) + 1/1

·         मुनिः [muniḥ] = one who is capable of reasoning = मुनि (m.) + 1/1

·         ब्रह्म [brahma] = Brahman = ब्रह्मन् (n.) + कर्मणि 2/1

·         नचिरेण [nacireṇa] = quickly = अव्ययम्

·         अधिगच्छति [adhigacchati] = gains = अधि + गम् (1P) to gain + लट्/कर्तरि/III/1

Renunciation of action, O Arjuna, is difficult to accomplish without karma yoga. Whereas, one who is capable of reasoning, who is committed to a life of karma yoga, gains Brahman quickly.

Sentence 1:

महाबाहो ^S/1 सन्न्यासः ^1/1 दुःखम् ⁰ आप्तुम् ⁰ अयोगतः ⁰ ।

Renunciation of action (सन्न्यासः ^1/1), O Arjuna (महाबाहो ^S/1), is difficult (दुःखम् ⁰) to accomplish (आप्तुम् ⁰) without karma yoga (अयोगतः ⁰).

Sentence 2:

योगयुक्तः ^1/1 तु ⁰ मुनिः ^1/1 ब्रह्म ^2/1 नचिरेण ⁰ अधिगच्छति ^III/1 ॥५.६॥

Whereas (तु ⁰), one who is capable of reasoning (मुनिः ^1/1), who is committed to a life of karma yoga (योगयुक्तः ^1/1), gains (अधिगच्छति ^III/1) Brahman (ब्रह्म ^2/1) quickly (नचिरेण ⁰).

कथम् ⁰ तादर्थ्यम् ^1/1 इति ⁰ उच्यते ^III/ --

सन्न्यासः ^1/1 तु ⁰ पारमार्थिकः ^1/1 हे ⁰ महाबाहो ^S/1 दुःखम् ⁰ आप्तुम् ⁰ अयोगतः ⁰ योगेन ^3/1 विना ⁰ । योगयुक्तः ^1/1 वैदिकेन ^3/1 कर्मयोगेन ^3/1 ईश्वर-समर्पित-रूपेण ^3/1 फल-निरपेक्षेण ^3/1 युक्तः ^1/1, मुनिः ^1/1 मननात् ^5/1 ईश्वर-स्वरूपस्य ^6/1 मुनिः ^1/1, ब्रह्म ^2/1 परमात्म-ज्ञान-निष्ठा-लक्षणत्वात् ^5/1 प्रकृतः ^1/1 संन्यासः ^1/1 ब्रह्म ^1/1 उच्यते ^III/1। “न्यास इति ब्रह्मा ब्रह्मा हि परः (ना. उ. 2.78)” इति ⁰ श्रुतेः ^5/1 – ब्रह्म ^2/1 परमार्थ-सन्न्यासम् ^2/1 परमार्थ-ज्ञान-निष्ठा-लक्षणम् ^2/1 नचिरेण ⁰ क्षिप्रम् ⁰ एव ⁰ अधिगच्छति ^III/1 प्राप्नोति ^III/1। अतः ⁰ मया ^3/1 उक्तम् ^1/1 “कर्मयोगो विशिष्यते” इति ⁰॥