2nd Chapter 28th Sloka

अव्यक्तादीनि भूतानि व्यक्तमध्यानि भारत ।

अव्यक्तनिधनान्येव तत्र का परिदेवना ॥२.२८॥

 

avyaktādīni bhūtāni vyaktamadhyāni bhārata |

avyaktanidhanānyeva tatra kā paridevanā ||2.28||

 

अव्यक्तादीनि ^1/3 भूतानि ^1/3 व्यक्तमध्यानि ^1/3 भारत ^S/1 ।

अव्यक्तनिधनानि ^1/3 एव ⁰ तत्र ⁰ का ^1/1 परिदेवना ^1/1 ॥२.२८॥

 

·       अव्यक्तादीनि [avyaktādīni] = the one for whom unmanifest is the beginning = अव्यक्तादि (n.) + 1/3

o   अव्यक्तः आदिः येषां ते अव्यक्तादीनि । 116B बहुव्रीहिसमासः ।

·       भूतानि [bhūtāni] = beings = भूत (n.) + 1/3

·       व्यक्तमध्यानि [vyaktamadhyāni] = the one for whom manifest is the middle = व्यक्तमध्य (n.) + 1/3

o   व्यक्तः मध्यः येषां ते व्यक्तमध्यानि । 116B बहुव्रीहिसमासः ।

·       भारत [bhārata] = O! descendant of Bharata (Arjuna) = भारत (m.) + 1/1

·       अव्यक्तनिधनानि [avyaktanidhanāni] = the one for whom unmanifest is the end = अव्यक्तनिधन (n.) + 1/3

o   अव्यक्तं निधनं येषां ते अव्यक्तनिधनानि । 116B बहुव्रीहिसमासः ।

·       एव [eva] = indeed = अव्ययम्

·       तत्र [tatra] = with reference to that = अव्ययम्

·       का [kā] = what = किम् (pron. f.) + 1/1

·       परिदेवना [paridevanā] = grief = परिदेवना (f.) + 1/1

 

All beings are unmanifest in the beginning, manifest in the middle, and again unmanifest in the end. What indeed is there to grieve about, O! Bhārata!

 

Sentence 1:

भूतानि ^1/3 अव्यक्तादीनि ^1/3 व्यक्तमध्यानि ^1/3 अव्यक्तनिधनानि ^1/3 एव ⁰ ।

All beings (भूतानि ^1/3) are unmanifest in the beginning (अव्यक्तादीनि ^1/3), manifest in the middle (व्यक्तमध्यानि ^1/3), and indeed (एव ⁰) unmanifest in the end (अव्यक्तनिधनानि ^1/3).

 

Sentence 2:

तत्र ⁰ का ^1/1 परिदेवना ^1/1 भारत ^S/1 ॥२.२८॥

What (का ^1/1) is there (तत्र ⁰) to grieve about (परिदेवना ^1/1), O! Bhārata (भारत ^S/1)!

 

कार्य-करण-संघात-आत्मकानि ^2/3 अपि ⁰ भूतानि ^2/3 उद्दिश्य ⁰ शोकः ^1/1 न ⁰ युक्तः ^1/1 कर्तुम् ⁰, यतः ⁰ – ।

अव्यक्तादीनि ^1/3 भूतानि ^1/3 व्यक्तमध्यानि ^1/3 भारत ^S/1 ।

अव्यक्तनिधनानि ^1/3 एव ⁰ तत्र ⁰ का ^1/1 परिदेवना ^1/1 ॥२.२८॥

अव्यक्तादीनि ^1/3 अव्यक्तम् ^1/1 अदर्शनम् ^1/1 अनुपलब्धिः ^1/1 आदिः ^1/1 येषाम् ^6/3 भूतानाम् ^6/3 पुत्र-मित्र-आदि-कार्य-करण-संघात-आत्मकानाम् ^6/3 तानि ^1/3 अव्यक्तादीनि ^1/3 भूतानि ^1/3 प्राक् ⁰ उत्पत्तेः ^5/1, उत्पन्नानि ^1/3 च ⁰ प्राक् ⁰ मरणात् ^5/1 व्यक्तमध्यानि ^1/3 । अव्यक्तनिधनानि ^1/3 एव ⁰ पुनः ⁰ अव्यक्तम् ^1/1 अदर्शम् ^1/1 निधनम् ^1/1 मरणम् ^1/1 येषाम् ^6/3 तानि ^1/3 अव्यक्तनिधनानि ^1/3 । मरणात् ^5/1 ऊर्ध्वम् ⁰ अपि ⁰ अव्यक्तताम् ^2/1 एव ⁰ प्रतिपद्यन्ते ^III/3 इत्यर्थः ^1/1। तथा ⁰ च ⁰ उक्तम् ^1/1 – “अदर्शनात् ^5/1 आपतितः ^1/1 पुनः ⁰ च ⁰ अदर्शनम् ^2/1 गतः ^1/1 । न ⁰ असौ ^1/1 (पुरुषः) तव ^6/1 न ⁰ तस्य ^6/1 त्वम् ^1/1 वृथा ⁰ का ^1/1 परिदेवना ^1/1” इति ⁰। तत्र ⁰ का ^1/1 परिदेवना ^1/1 कः ^1/1 वा ⁰ प्रलापः ^1/1 अदृष्ट-दृष्ट-प्रनष्ट-भ्रान्ति-भूतेषु ^7/3 भूतेषु ^7/3 इत्यर्थः ^1/1॥