4th Chapter 4th Sloka

अर्जुन उवाच ।

अपरं भवतो जन्म परं जन्म विवसतः ।

कथमेतद्विजानीयां त्वमादौ प्रोक्तवानिति ॥४.४॥

arjuna uvāca |

aparaṃ bhavato janma paraṃ janma vivasataḥ |

kathametadvijānīyāṃ tvamādau proktavāniti ||4.4||

अर्जुनः ^1/1 उवाच ^III/1 ।

अपरम् ^1/1 भवतः ^6/1 जन्म ^1/1 परम् ^1/1 जन्म ^1/1 विवसतः ^6/1 ।

कथम् ⁰ एतत् ^2/1 विजानीयाम् ^I/1 त्वम् ^1/1 आदौ ^7/1 प्रोक्तवान् ^1/1 इति ⁰ ॥४.४॥

·         अर्जुनः [arjunaḥ] = Arjuna = अर्जुन (m.) + कर्तरि to उवाच 1/1          

·         उवाच [uvāca] = said = वच् (2P) to say + लिट्/कर्तरि/III/1

·         अपरम् [aparam] = contemporary = अपर (pron. n.) + 1/1

·         भवतः [bhavataḥ] = your = भवतुँ (pron. m.) + 6/1

·         जन्म [janma] = birth = जन्मन् (n.) + 1/1

·         परम् [param] = away = पर (pron. n.) + 1/1

·         जन्म [janma] = birth = जन्मन् (n.) + 1/1

·         विवसतः [vivasataḥ] = Vivasvān’s = विवसत् (m.) + 6/1

·         कथम् [katham] = how = अव्ययम्

·         एतत् [etat] = this = एतद् (pron. n.) + 2/1

·         विजानीयाम् [vijānīyām] = I would know = वि + ज्ञा + विधिलिङ्/कर्तरि/I/1

·         त्वम् [tvam] = you = युष्मद् (pron. m.) + 1/1

·         आदौ [ādau] = in the beginning = आदि (m.) + 7/1

·         प्रोक्तवान् [proktavān] = one who has taught = प्रोक्तत् (m.) + subjective complement to अहम् 1/1

o   प्र + वच् + क्तवतुँ (भूते कर्तरि)

·         इति  [iti] = thus = अव्ययम्

Arjuna said:

Your birth was not so long ago; Vivasvān’s birth was a long time ago. How am I to know that you told this in the beginning?

.

Sentence 1:

अर्जुनः ^1/1 उवाच ^III/1 ।

Arjuna (अर्जुनः ^1/1) said (उवाच ^III/1):

Sentence 2:

अपरम् ^1/1 भवतः ^6/1 जन्म ^1/1 परम् ^1/1 जन्म ^1/1 विवसतः ^6/1 ।

Your (भवतः ^6/1) birth (जन्म ^1/1) was not so long ago (अपरम् ^1/1); Vivasvān’s (विवसतः ^6/1) birth (जन्म ^1/1) was a long time ago (परम् ^1/1).

Sentence 3:

कथम् ⁰ एतत् ^2/1 विजानीयाम् ^I/1 त्वम् ^1/1 आदौ ^7/1 प्रोक्तवान् ^1/1 इति ⁰ ॥४.४॥

How (कथम् ⁰) am I to know (विजानीयाम् ^I/1) that (इति ⁰) you (त्वम् ^1/1) told (प्रोक्तवान् ^1/1) this (एतत् ^2/1) in the beginning (आदौ ^7/1)?