18th Chapter 59th Sloka

यद्यहङ्कारमाश्रित्य न योत्स्य इति मन्यसे ।

मिथ्यैष व्यवसायस्ते प्रकृतिस्त्वां नियोक्ष्यति ॥ १८.५९ ॥

 

yadyahaṅkāramāśritya na yotsya iti manyase |

mithyaiṣa vyavasāyaste prakṛtistvāṃ niyokṣyati || 18.59 ||

 

यदि ⁰ अहङ्कारम् ^2/1 आश्रित्य ⁰ न ⁰ योत्स्ये ^I/1 इति ⁰ मन्यसे ^II/1 ।

मिथ्या ⁰ एषः ^1/1 व्यवसायः ^1/1 ते ^6/1 प्रकृतिः ^1/1 त्वाम् ^2/1 नियोक्ष्यति ^III/1॥ १८.५९ ॥

 

 

·       यदि [yadi] = if = अव्ययम्

·       अहङ्कारम् [ahaṅkāram] = egotism = अहङ्कार (m.) + कर्मणि to आश्रित्य 2/1

·       आश्रित्य [āśritya] = resorting to = अव्ययम्

o   आङ् + श्रि to depend + ल्यप्

·       न [na] = not = अव्ययम्

·       योत्स्ये [yotsye] = I will fight = युध् (4A) to fight + लृट्/कर्तरि/I/1

·       इति [iti] = thus = अव्ययम्

·       मन्यसे [manyase] = you think = मन् (4A) to think + लट्/कर्तरि/II/1

·       मिथ्या [mithyā] = false, incorrect = अव्ययम्

·       एषः [eṣaḥ] = this = एतद् (pron.) + adj. to व्यवसायः 1/1

·       व्यवसायः [vyavasāyaḥ] = resolve, determination = व्यवसाय (m.) + कर्तरि to नियोक्ष्यति 1/1

·       ते [te] = of yours = युष्मद् (pron.) + सम्बन्धे to व्यवसायः 6/1

·       प्रकृतिः [prakṛtiḥ] = disposition, nature = प्रकृति (f.) + कर्तरि to नियोक्ष्यति 1/1

·       त्वाम् [tvām] = you = युष्मद् (pron.) + कर्मणि to नियोक्ष्यति 2/1

·       नियोक्ष्यति [niyokṣyati] = will impel, will cause to act = नि + युज् to appoint, ordain + लृट्/कर्तरि/III/1

 

Resorting to egotism, you think, ‘I will not fight.’ This resolve of yours is false. Your disposition will impel you.

 

 

Sentence 1:

अहङ्कारम् ^2/1 आश्रित्य ⁰ न ⁰ योत्स्ये ^I/1 इति ⁰ यदि ⁰ मन्यसे ^II/1।

Resorting (आश्रित्य ⁰) to egotism (अहङ्कारम् ^2/1), if (यदि ⁰) you think (यदि ⁰ मन्यसे ^II/1), ‘I will not fight (न ⁰ योत्स्ये ^I/1).’ (इति ⁰)

 

Sentence 2:

एषः ^1/1 ते ^6/1 व्यवसायः ^1/1 मिथ्या ⁰।

This (एषः ^1/1) resolve (व्यवसायः ^1/1) of yours (ते ^6/1) is false (मिथ्या ⁰).

 

Sentence 3:

प्रकृतिः ^1/1 त्वाम् ^2/1 नियोक्ष्यति ^III/1॥ ५९ ॥

Your disposition (प्रकृतिः ^1/1) will impel (नियोक्ष्यति ^III/1) you (त्वाम् ^2/1).

 

 

यदि ⁰ चेत् त्वम् अहङ्कारम् ^2/1 आश्रित्य ⁰ न ⁰ योत्स्ये ^I/1 इति ⁰ न युद्धं करिष्यामि इति मन्यसे ^II/1 चिन्तयसि निश्चयं करोषि, मिथ्या ⁰ एषः ^1/1 व्यवसायः ^1/1 निश्चयः ते ^6/1 तव ; यस्मात् प्रकृतिः ^1/1 क्षत्रियस्वभावः त्वाम् ^2/1 नियोक्ष्यति ^III/1॥ १८.५९ ॥