4th Chapter 33rd Sloka

श्रेयान् द्रव्यमयाद्यज्ञाज्ज्ञानयज्ञः परन्तप ।

सर्वं कर्माखिलं पार्थ ज्ञाने परिसमाप्यते ॥४.३३॥

śreyān dravyamayādyajñājjñānayajñaḥ parantapa |

sarvaṃ karmākhilaṃ pārtha jñāne parisamāpyate ||4.33||

श्रेयान् ^1/1 द्रव्यमयात् ^5/1 यज्ञात् ^5/1 ज्ञानयज्ञः ^1/1 परन्तप ^8/1 ।

सर्वम् ^1/1 कर्म ^1/1 अखिलम् ^1/1 पार्थ ^8/1 ज्ञाने ^7/1 परिसमाप्यते ^III/1 ॥४.३३॥

·         श्रेयान् [śreyān] = superior = श्रेयस् (m.) + complement to ज्ञानयज्ञः 1/1

·         द्रव्यमयात् [dravyamayāt] = that which is performed with materials = द्रव्यमय (m.) + adj. to यज्ञात् 5/1

·         यज्ञात् [yajñāt] = religious disciplines = यज्ञ (m.) + विभक्ते 5/1

·         ज्ञानयज्ञः [jñānayajñaḥ] = discipline of knowledge = ज्ञानयज्ञ (m.) + 1/1

·         परन्तप [parantapa] = scorcher of foes = परन्तप (m.) + सम्बोधने 1/1

·         सर्वम् [sarvam] = all = सर्व (pron. n.) + adj. to कर्म 1/1

·         कर्म [karma] = action = कर्मन् (n.) + कर्मणि to परिसमाप्यते 1/1

·         अखिलम् [akhilam] = action = अखिल (n.) + adj. to कर्म 1/1

·         पार्थ [pārtha] = Pārtha = पार्थ (m.) + सम्बोधने 1/1

·         ज्ञाने [jñāne] = in knowledge = ज्ञान (n.) + अधिकरणे 7/1

·         परिसमाप्यते [parisamāpyate] = is resolved = परि + सम् + आप् to resolve + लट्/कर्मणि/III/1

This discipline of knowledge, O scorcher of foes, is superior to religious disciplines performed with materials. O Pārtha! All action in its entirety, is resolved in knowledge.

Sentence 1:

द्रव्यमयात् ^5/1 यज्ञात् ^5/1 ज्ञानयज्ञः ^1/1 श्रेयान् ^1/1 परन्तप ^8/1 ।

This discipline of knowledge (ज्ञानयज्ञः ^1/1), O scorcher of foes (परन्तप ^8/1), is superior (श्रेयान् ^1/1) to religious disciplines (यज्ञात् ^5/1) performed with materials (द्रव्यमयात् ^5/1).

Sentence 2:

सर्वम् ^1/1 कर्म ^1/1 अखिलम् ^1/1 पार्थ ^8/1 ज्ञाने ^7/1 परिसमाप्यते ^III/1 ॥४.३३॥

O Pārtha (पार्थ ^8/1)! All (सर्वम् ^1/1) action (कर्म ^1/1) in its entirety (अखिलम् ^1/1), is resolved (परिसमाप्यते ^III/1) in knowledge (ज्ञाने ^7/1).

“ब्रह्मार्पणम् (4.24)” इत्यादिश्लोकेन ^3/1 सम्यग्दर्शनस्य ^6/1 यज्ञत्वम् ^1/1 संपादितम् ^1/1। यज्ञाः ^1/3 च ⁰ अनेके ^1/3 उपदिष्टाः ^1/3 । तैः ^3/3 सिद्ध-पुरुषार्थ-प्रयोजनैः ^3/3 ज्ञानम् ^1/1 स्तूयते ^III/1। कथम् ⁰ ? --

श्रेयान् ^1/1 द्रव्यमयात् ^5/1 द्रव्य-साधन-साध्यात् ^5/1 यज्ञात् ^5/1 ज्ञानयज्ञः ^1/1 हे ⁰ परन्तप ^8/1 । द्रव्यमयः ^1/1 हि ⁰ यज्ञः ^1/1 फलस्य ^6/1 आरम्भकः ^1/1, ज्ञानयज्ञः ^1/1 न ⁰ फलारम्भकः ^1/1, अतः ⁰ श्रेयान् ^1/1 प्रशस्यतरः ^1/1। कथम् ⁰ ? यतः ⁰ सर्वम् ^1/1 कर्म ^1/1 समस्तम् ^1/1 अखिलम् ^1/1 अप्रतिबद्धम् ^1/1 पार्थ ^8/1 ज्ञाने ^7/1 मोक्षसाधने ^7/1 सर्वतःसंप्लुतोदक-स्थानीये ^7/1 परिसमाप्यते ^III/1 अन्तर्भवति ^III/1 इत्यर्थः ^1/1 ।

“यथा ⁰ कृताये ^7/1 विजिताये ^7/1 अधरे ^1/3 अयाः ^1/3 संयन्ति ^III/3 एवम् ⁰ एनम् ^2/1 सर्वम् ^1/1 तत् ^1/1 अभिसमेति ^III/1 यत् ^2/1 किञ्चित् ⁰ प्रजाः ^1/3 साधु ⁰ कुर्वन्ति ^III/3 यः ^1/1 तत् ^2/1 वेद ^III/1 यत् ^2/1 सः ^1/1 वेद ^III/1” (छा. उ. 4.1.4) इति श्रुतेः॥

यथा ⁰ अधरे ^1/3 अयाः ^1/3 विजित-अये ^7/1 कृत-अये ^7/1 संयन्ति ^III/3

एवम् ⁰ (तथा) तत् ^1/1 सर्वम् ^1/1 एनम् ^2/1 अभिसमेति ^III/1

प्रजाः ^1/3 यत् ^2/1 किञ्चित् ⁰ साधु ⁰ कुर्वन्ति ^III/3

यः ^1/1 (कश्चित्) तत् ^2/1 वेद ^III/1

सः ^1/1 (रैक्वः) यत् ^2/1 (ब्रह्म) वेद ^III/1