3rd Chapter 22nd Sloka

न मे पार्थास्ति कर्तव्यं त्रिषु लोकेषु किञ्चन ।

नानवाप्तमवाप्तव्यं वर्त एव च कर्मणि ॥३.२२॥

na me pārthāsti kartavyaṃ triṣu lokeṣu kiñcana |

nānavāptamavāptavyaṃ varta eva ca karmaṇi ||3.22||

न ⁰ मे ^6/1 पार्थ ^8/1 अस्ति ^III/1 कर्तव्यम् ^1/1 त्रिषु ^7/3 लोकेषु ^7/3 किञ्चन ⁰ ।

न ⁰ अनवाप्तम् ^1/1 अवाप्तव्यम् ^1/1 वर्ते ^I/1 एव ⁰ च ⁰ कर्मणि ^7/1 ॥३.२२॥

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         मे [me] = for me = अस्मद् (pron. m.) + 6/1

·         पार्थ [pārtha] = son of Pṛthā = पार्थ (m.) + सम्बोधने 1/1

·         अस्ति [asti] = is = अस् to be + लट्/कर्तरि/III/1

·         कर्तव्यम् [kartavyam] = to be done = कर्तव्य (n.) + कर्तरि to अस्ति 1/1

·         त्रिषु [triṣu] = in the three = त्रि (m.) + adj. to लोकेषु 7/3

·         लोकेषु [lokeṣu] = worlds = लोक (m.) + अधिकरणे to अस्ति 7/3

·         किञ्चन [kiñcana] = anything = अव्ययम्

o   किम् + चन

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         अनवाप्तम् [anavāptam] = which is not yet accomplished = अनवाप्त (n.) + adj. to अवाप्तव्यम् 1/1

o   अव + आप् (5P) to gain + क्त (कर्मणि, …ed) = अवाप्त that which is gained

o   न अवाप्तम् इति अनवाप्तम् (NT)। That which is not gained

·         अवाप्तव्यम् [avāptavyam] = be accomplished = अवाप्तव्य (n.) + कर्तरि to [अस्ति] 1/1

o   अव + आप् (5P) to gain + तव्य (to be …ed) = अवाप्तव्य to be gained

·         वर्ते [varte] = I am engaged = वृत् to be + लट्/कर्तरि/I/1

·         एव [eva] = alone = अव्ययम्

·         च [ca] = and = अव्ययम्

·         कर्मणि [karmaṇi] = in action = कर्मन् (n.) + अधिकरणे 7/1

Oh! Pārtha, for me, there is nothing to be done. In the three worlds, there is nothing to be accomplished by me, which is not yet accomplished. Yet, I am engaged in aciton.

Sentence 1:

पार्थ ^8/1 मे ^6/1 कर्तव्यम् ^1/1 न ⁰ अस्ति ^III/1

Oh! Pārtha (पार्थ ^8/1), for me (मे ^6/1), there is (अस्ति ^III/1) nothing (न ⁰) to be done (कर्तव्यम् ^1/1).

Sentence 2:

त्रिषु ^7/3 लोकेषु ^7/3 किञ्चन ⁰ अनवाप्तम् ^1/1 अवाप्तव्यम् ^1/1 न ⁰ [अस्ति]

In the three (त्रिषु ^7/3) worlds (लोकेषु ^7/3), there is nothing (किञ्चन ⁰ न ⁰) to be accomplished by me (अवाप्तव्यम् ^1/1), which is not yet accomplished (अनवाप्तम् ^1/1).

Sentence 3:

कर्मणि ^7/1 च ⁰ एव ⁰ वर्ते ^I/1 ॥३.२२॥

Yet (च ⁰), I am engaged (वर्ते ^I/1) in aciton (कर्मणि ^7/1 एव ⁰).

यदि ⁰ अत्र ⁰ ते ^6/1 लोक-संग्रह-कर्तव्यतायाम् ^7/1 विप्रतिपत्तिः ^1/1 तर्हि ⁰ माम् ^2/1 किं ⁰ न ⁰ पश्यसि ^II/1? --

न ⁰ मे ^6/1 मम ^6/1 पार्थ ^8/1 न ⁰ अस्ति ^III/1 न ⁰ विद्यते ^III/1 कर्तव्यम् ^1/1 त्रिषु ^7/3 अपि ⁰ लोकेषु ^7/3 किञ्चन ⁰ किञ्चित् ⁰ अपि ⁰।

कस्मात् ^5/1? न ⁰ अनवाप्तम् ^1/1 अप्राप्तम् ^1/1 अवाप्तव्यम् ^1/1 प्रापणीयम् ^1/1, तथापि ⁰ वर्ते ^I/1 एव ⁰ च ⁰ कर्मणि ^7/1 अहम् ^1/1 ॥