6th Chapter 41st Sloka

प्राप्य पुण्यकृतां लोकानुषित्वा शाश्वतीः समाः ।

शुचीनां श्रीमतां गेहे योगभ्रष्टोऽभिजायते ॥६.४१॥

prāpya puṇyakṛtāṃ lokānuṣitvā śāśvatīḥ samāḥ |

śucīnāṃ śrīmatāṃ gehe yogabhraṣṭo'bhijāyate ||6.41||

प्राप्य ⁰ पुण्यकृताम् ^6/3 लोकान् ^2/3 उषित्वा ⁰ शाश्वतीः ^2/3 समाः ^2/3 ।

शुचीनाम् ^6/3 श्रीमताम् ^6/3 गेहे ^7/1 योगभ्रष्टः ^1/1 अभिजायते ^III/1 ॥६.४१॥

·         प्राप्य [prāpya] = having gained = अव्ययम्

प्र + आप् + ल्यप्

·         पुण्यकृताम् [puṇyakṛtām] = belonging to those who do good actions = पुण्यकृत् m.  + सम्बन्धे to लोकान् 6/3

·         लोकान् [lokān] = the worlds = लोक (m.) + कर्मणि to उषित्वा 2/3

·         उषित्वा [uṣitvā] = having lived = अव्ययम्

वस् + क्त्वा

·         शाश्वतीः [śāśvatīḥ] = countless = शाश्वती (f.) + adj. to समाः 2/3

·         समाः [samāḥ] = for years = समा (f.) + अत्यन्तसंयोगे (duration) 2/3

·         शुचीनाम् [śucīnām] = those who are committed to dharma = शुचि m. + adj. to श्रीमताम् 6/3

·         श्रीमताम् [śrīmatām] = wealthy people = श्रीमत् m. + सम्बन्धे to गेहे 6/3

·         गेहे [gehe] = in the home = गेह (m.) + अधिकरणे to अभिजायते 7/1

·         योगभ्रष्टः [yogabhraṣṭaḥ] = the one who did not succeed in yoga = योगभ्रष्ट m. + कर्तरि to अभिजायते 1/1

·         अभिजायते [abhijāyate] = is born = अभि + जन् (4A) to be born + लट्/कर्तरि/III/1

Having gained the worlds belonging to those who do good actions (and) having lived (there) for countless years, the one who did not succeed in yoga is born in the home of the wealthy (and cultured) people who are committed to dharma.

Sentence 1:

Having gained (प्राप्य ⁰) the worlds (लोकान् ^2/3) belonging to those who do good actions (पुण्यकृतान् ^6/3) (and) having lived (उषित्वा ⁰) (there) for countless (शाश्वतीः ^2/3) years (समाः ^2/3), the one who did not succeed in yoga (योगभ्रष्टः ^1/1) is born (अभिजायते ^III/1) in the home (गेहे ^7/1) of the wealthy (and cultured) people (श्रीमताम् ^6/3) who are committed to dharma (शुचीनाम् ^6/3).

किम् ^1/1 तु ⁰ अस्य ^6/1 भवति ^1/1? –

योगमार्गे ^7/1 प्रवृत्तः ^1/1 संन्यासी ^1/1 सामर्थ्यात् ^5/1 प्राप्य ⁰ गत्वा ⁰ पुण्यकृताम् ^6/3 अश्वमेध-आदि-याजिनाम् ^6/3 लोकान् ^2/3, तत्र ⁰ च ⁰ उषित्वा ⁰ वासम् ^2/1 अनुभूय ⁰ शाश्वतीः ^2/3 नित्याः ^2/3 समाः ^2/3 संवत्सरान् ^2/3, तद्-भोग-क्षये ^7/1 शुचीनाम् ^6/3 यथोक्त-कारिणाम् ^6/3 श्रीमताम् ^6/3 विभूतिमताम् ^6/3 गेहे ^7/1 गृहे ^7/1 योगभ्रष्टः ^1/1 अभिजायते ^III/1 ॥