6th Chapter 7th Sloka

जितात्मनः प्रशान्तस्य परमात्मा समाहितः ।

शीतोष्णसुखदुःखेषु तथा मानापमानयोः ॥६.७॥

 

jitātmanaḥ praśāntasya paramātmā samāhitaḥ |

śītoṣṇasukhaduḥkheṣu tathā mānāpamānayoḥ ||6.7||

 

जितात्मनः ^6/1 प्रशान्तस्य ^6/1 परम् ⁰ आत्मा ^1/1 समाहितः ^1/1 ।

शीतोष्णसुखदुःखेषु ^7/3 तथा ⁰ मानापमानयोः ^7/2 ॥६.७॥

 

·       जितात्मनः [jitātmanaḥ] = for the one who has mastery over oneself = जितात्मन् (m.) + सम्बन्धे to परमात्मा 6/1

o   जितः आत्मा येन सः जितात्मा (113B), तस्य ।

·       प्रशान्तस्य [praśāntasya] = whose mind is tranquil = प्रशान्त (m.) + सम्बन्धे to परमात्मा 6/1

·       परम् [param] = always = अव्ययम्

·       आत्मा [ātmā] = the mind = आत्मन् (m.) + कर्तरि to (भवति) 1/1

·       समाहितः [samāhitaḥ] = in a state of composure = समाहित (m.) complement to आत्मा 1/1

·       शीतोष्णसुखदुःखेषु [śītoṣṇasukhaduḥkheṣu] = with reference to heat and cold, pleasure and pain = शीतोष्णसुखदुःख (n.) + विषये to प्रशान्तस्य 7/3

·       तथा [tathā] = as well as = अव्ययम्

·       मानापमानयोः [mānāpamānayoḥ] = with reference to praise and criticism = मानापमान (m.) + विषये to प्रशान्तस्य 7/2

 

 

For the one who has mastery over oneself, whose mind is tranquil with reference to heat and cold, pleasure and pain, and praise and criticism, the mind is always in a state of composure.

 

Sentence 1:

For the one who has mastery over oneself (जितात्मनः ^6/1), whose mind is tranquil (प्रशान्तस्य ^6/1) with reference to heat and cold, pleasure and pain (शीतोष्णसुखदुःखेषु ^7/3), and (तथा ⁰) praise and criticism (मानापमानयोः ^7/2), the mind (आत्मा ^1/1) is always (परम् ⁰) in a state of composure (समाहितः ^1/1).

 

 

जितात्मनः ^6/1 [कार्य-करण-संघातः ^1/1 आत्मा ^1/1 जितः ^1/1 येन ^3/1 सः ^1/1 जितात्मा ^1/1] तस्य ^6/1 जितात्मनः ^6/1 । प्रशान्तस्य ^6/1 प्रसन्न-अन्तःकरणस्य ^6/1 सतः ^6/1 संन्यासिनः ^6/1 परमात्मा ^1/1 समाहितः ^1/1 साक्षात् ⁰ आत्मभावेन ^3/1 वर्तते ^III/1 इत्यर्थः ^1/1। किञ्च ⁰ शीतोष्णसुखदुःखेषु ^7/3 तथा ⁰ [माने ^7/1 अपमाने ^7/1 च ⁰] मानापमानयोः ^7/2 पूजा-परिभवयोः ^7/2 समः ^1/1 स्यात् ^III/1॥