6th Chapter 25th Sloka

शनैश्शनैरुपरमेद् बुद्ध्या धृतिगृहीतया ।

आत्मसंस्थं मनः कृत्वा न किञ्चिदपि चिन्तयेत् ॥६.२५॥

śanaiśśanairuparamed buddhyā dhṛtigṛhītayā |

ātmasaṃsthaṃ manaḥ kṛtvā na kiñcidapi cintayet ||6.25||

शनैः ⁰ शनैः ⁰ उपरमेत् ^III/1 बुद्ध्या ^3/1 धृतिगृहीतया ^3/1 ।

आत्मसंस्थम् ^2/1 मनः ^2/1 कृत्वा ⁰ न ⁰ किञ्चित् ⁰ अपि ⁰ चिन्तयेत् ^III/1 ॥६.२५॥

·         शनैः [śanaiḥ] = slowly = अव्ययम्

·         शनैः [śanaiḥ] = slowly = अव्ययम्

·         उपरमेत् [uparamet] = my one resolve = उप + रम् + विधिलिङ्/कर्तरि/III/1

·         बुद्ध्या [buddhyā] = with the intellect = बुद्धि (f.) + करणे to उपरमेत् 3/1

·         धृतिगृहीतया [dhṛtigṛhītayā] = endowed with perseverance = adj. to बुद्ध्या 3/1

धृत्या गृहीता धृतिगृहीता (3T), तया ।

·         आत्मसंस्थम् [ātmasaṃstham] = that which abides in the self = आत्मसंस्थ + O.C. to मनः 2/1

·         मनः [manaḥ] = the mind = मनस् (n.) + कर्मणि to कृत्वा 2/1

·         कृत्वा [kṛtvā] = having made = अव्ययम्

·         न [na] = not = अव्ययम्

·         किञ्चित् [kiñcit] = anything = अव्ययम्

·         अपि [api] = even = अव्ययम्

·         चिन्तयेत् [cintayet] = may one think = चिन्त् + विधिलिङ्/कर्तरि/III/1

… with the intellect endowed with perseverance, may one slowly resolve the mind (in ātmā). Making the mind abide in the self, may one not think of anything else.

Sentence 1:

… with the intellect (बुद्ध्या ^3/1) endowed with perseverance (धृतिगृहीतया ^3/1), may one slowly (शनैः ⁰ शनैः ⁰) resolve (उपरमेत् ^III/1) the mind (in ātmā).

Sentence 2:

Making (कृत्वा ⁰) the mind (मनः ^2/1) abide in the self (आत्मसंस्थम् ^2/1), may one not (न ⁰) think (चिन्तयेत् ^III/1) of anything else (किञ्चित् ⁰ अपि ⁰).

शनैः ⁰ शनैः ⁰ न ⁰ सहसा ⁰ उपरमेत् ^III/1 उपरतिम् ^2/1 कुर्यात् ^III/1। कया ^3/1? बुद्ध्या ^3/1 । किंविशिष्टया ^3/1? धृतिगृहीतया ^3/1 धृत्या ^3/1 धैर्येण ^3/1 गृहीतया ^3/1 धृतिगृहीतया ^3/1 धैर्येण ^3/1 युक्तया ^3/1 इत्यर्थः ^1/1। आत्मसंस्थम् ^2/1 आत्मनि ^7/1 संस्थितम् ^2/1 “आत्मा ^1/1 एव ⁰ सर्वम् ^1/1, न ⁰ ततः ⁰ अन्यत् ^1/1 किञ्चित् ⁰ अस्ति ^III/1” इत्येवम् ⁰ आत्मसंस्थम् ^2/1 मनः ^2/1 कृत्वा ⁰ न ⁰ किञ्चित् ⁰ अपि ⁰ चिन्तयेत् ^III/1 । एषः ^1/1 योगस्य ^6/1 परमः ^1/1 विधिः ^1/1 ॥